«Ντιρλάντα-ντα»: Η παράξενη ιστορία του πιο διάσημου Ελληνικού τραγουδιού και ποιος ο λόγος που γράφτηκε

Ντιρλάντα-ντα: Η παράξενη ιστορία του πιο διάσημου Ελληνικού τραγουδιού και ποιος ο λόγος που γράφτηκε

Ντιρλαντά: Ο Μανώλης Καρατζάς ξεδιαλύνει το πεδίο, γύρω από το γνωστό τραγούδι, Ντιρλαντά, καθώς και για το Αγάντα Γιαλέσα. Ο Καλύμνιος ποιητής, στιχουργός, συγγραφέας, και πλανόδιος ψαράς δεν κρύφτηκε πίσω από το δάχτυλό του, αναφέροντας σημαντικές πληροφορίες στη συνέντευξη που παραχώρησε.

Αναλυτικότερα, η συνέντευξη, του Μανώλη Καρατζά:

Ντιρλαντά – Μανώλης Καρατζάς: Πάνω στο καΐκι του έγραψε το τραγούδι

Ήμουνα παιδάκι τότε στην Κάλυμνο και τον θυμάμαι αμυδρά τον καπετάνιο, το Ντιρλαντά όπως τον έλεγαν πια όλοι. Πάνω στο καΐκι του, μπροστά στο τσούρμο του που χτυπούσε ρυθμικά παλαμάκια, έγραψε το τραγούδι που έγινε το πιο γνωστό ελληνικό τραγούδι σ΄ όλο τον κόσμο. Μέχρι την Ιαπωνία ακουγόταν, μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες κι ο ρυθμός του είναι μέχρι σήμερα αξεπέραστος.

Ντιρλαντά – Μανώλης Καρατζάς: Ο Παντελής Γκινής έγραψε το τραγούδι

Έχουνε πει ότι το Ντιρλαντά το τραγουδούσαν οι κολαουζιέρηδες, που έδιναν οξυγόνο στο δύτη που ήταν μέσα στο νερό για να τον κρατούν σε επαγρύπνηση. Αυτό δεν είναι ακριβές. Αυτός που έδωσε πρώτος αυτή την ερμηνεία δεν ήξερε τη ζωή πάνω στο καΐκι.

Η αλήθεια είναι ότι ο Παντελής Γκινής, ο καπετάνιος έγραψε το τραγούδι αυτό ενώ κρατούσε τη λαγουδιέρα (το τιμόνι) και οδηγούσε το καΐκι με το ένα χέρι και με το άλλο έγραφε τους στίχους, που ήταν σατιρικοί, πειραχτικοί, για το πλήρωμά του, τους δύτες. Τα ονόματα που ανέφερε βρε και του Γιώργη δεν του δίνω… ήταν υπαρκτά πρόσωπα, όπως και η Μαρία του Μηνά και η Κατερίνα του τσαγκάρη… Αυτές οι κοπέλες ήταν πιο ανοιχτές στον έρωτα τη δεκαετία του ’60, ερωτεύονταν χωρίς να φοβούνται.

Ντιρλαντά – Μανώλης Καρατζάς: Οι καπετάνιοι εξουσίαζαν τους δύτες

Ο ίδιος ο Παντελής Γκινής ήταν πρόσχαρος άνθρωπος, κι είχε καλές σχέσεις με τους δύτες του. Όλοι ήταν στο καΐκι του μια παρέα. Οι καπετάνιοι είχαν εξουσία ζωής, πάνω στους δύτες τους. Είναι γνωστή η έκφραση ή σφουγγάρι ή τομάρι! Είχαν μεγάλες απαιτήσεις απ΄ αυτούς και οι καπεταναίοι ήταν οι μόνοι που πλήρωναν με χρυσές λίρες. Μόνο οι δύτες πληρώνονταν με χρυσές λίρες εκείνη την εποχή. Η πίεση όμως της δουλειάς ήταν μεγάλη κάτι που προκαλούσε ατυχήματα. Η αποσυμπίεση, έπρεπε να γίνει αργά αν κατέβαινες σε κάποιο βάθος γιατί υπήρχε κίνδυνος να μείνει παράλυτος ο δύτης.

Ντιρλαντά – Μανώλης Καρατζάς: Θάβανε τους δύτες στα ξερονήσια

Υπάρχουν ξερονήσια που έγιναν νεκροταφεία νεαρών δυτών που προέρχονταν από τη Σύμη, από την Κάλυμνο, κι άλλα νησιά. Τους θάβανε εκεί, δεν τους φέρνανε πίσω από τη Μπιγκάζα. Ο θείος μου, που θάφτηκε στη Μπιγκάζα ήταν 17 χρονών παιδί. Οι δύτες ήταν παιδιά τότε, 35 χρονών μπορεί να ήταν ο μεγαλύτερος. Η αυξημένη ζήτηση σφουγγαριών είχε ως αποτέλεσμα να υιοθετήσουν το σκάφανδρο που έγινε ο λόγος των ατυχημάτων. Κανένας που έπεφτε με την αναπνοή του δεν πέθαινε μέχρι τότε. Το σκάφανδρο χρειαζόταν αρκετό χρόνο για την αποσυμπίεση, κι αν δεν το τηρούσαν αυτό τότε παθαίνανε θρόμβωση και παράλυση.

Ερώτηση δημοσιογράφου: Πως όμως εμπνεύστηκε ο Γκίνης το τραγούδι;

Μανώλης Καρατζάς: Ο Γκινής, πήγαινε με το σφουγγαροκάικό του στη Μπαρμπαριά, στη Βόρειο Αφρική, στη Μπιγκάζα, κι αλίευε σφουγγάρια. Μαζί με τα σφουγγάρια αλίευσε και το ρυθμό αυτό, τις συλλαβές ντα-ντιρλάντα-ντα! Μέχρι να φτάσει στην Κάλυμνο το έκανε τραγούδι. Το τσούρμο του συμμετείχε χτυπώντας ρυθμικά τα χέρια και επαναλαμβάνοντας τις συλλαβές. Εκείνος έβαζε τους στίχους.

Ντιρλαντά – Μανώλης Καρατζάς: Έστηναν πανηγύρια με το Ντιρλαντά και το Αγάντα Γιαλέσα

Εγώ ήμουν παιδάκι τότε, και παιζόταν σ΄ όλη την Κάλυμνο. Στις 12 η ώρα το μεσημέρι είχε άκρα ησυχία στο νησί. Λέγανε ότι κυκλοφορεί η κακιά ώρα, κι επομένως δεν κυκλοφορούσαν άνθρωποι στους δρόμους. Το λέγανε πιο πολύ για να μαζεύουν τα παιδιά στα σπίτια, να κοιμούνται το μεσημέρι. Τρώγαμε και κοιμόμασταν

Τη νύχτα όμως 12 τα μεσάνυχτα, όλοι μικροί- μεγάλοι ήμασταν έξω. Δεν μπορούσες και να κλείσεις μάτι, γιατί παίζανε τα βιολιά το Ντιρλαντά και το Αγάντα Γιαλέσα και έστηναν πανηγύρια. Κι όταν ήταν και η περίοδος που οι δύτες βρίσκονταν στο νησί, αντηχούσε όλη η Κάλυμνος. Χρυσές λίρες έδιναν οι δύτες στους μουσικούς για να παίζουν.

Ντιρλαντά – Μανώλης Καρατζάς: Μεγάλη επιτυχία, το Αγάντα Γιαλέσα

Το Αγάντα Γιαλέσα, έγινε μεγάλη επιτυχία σε όλη την Ελλάδα, αλλά δεν έκανε διεθνή καριέρα. Είναι ερωτικό τραγούδι. Λέει για έναν νεαρό άντρα που βλέπει την κόρη από το παράθυρο, ο υιός ζητούσε το φιλί, κι η κόρη δαχτυλίδι… Το κοίταγμα ήταν τότε που είχε τη δύναμη όταν οι περισσότεροι γάμοι γίνονταν με συνοικέσιο. Λέει σε ένα στίχο του ο Γκινής μήπως νομίζεις το φιλί πως καταγής κυλιέται;.

Ερώτηση δημοσιογράφου: Η μεγάλη πορεία του Ντιρλαντά πότε ξεκίνησε;

Μανώλης Καρατζάς: Ο Γκινής, είχε ανέβει στην Αθήνα για να κάνει το πρώτο του 45άρι, με τη Δόμνα Σαμίου. Ο Σαββόπουλος το άκουσε και το συμπεριέλαβε στο δίσκο του ”Το περιβόλι”, λέγοντας ότι πρόκειται για παραδοσιακό τραγούδι! Προσπάθησε να το οικειοποιηθεί μ΄ αυτόν τον τρόπο. Ο Γκινής, τον πήγε στα δικαστήρια και δικαιώθηκε. Πέθανε σχετικά γρήγορα από παθολογικά αίτια. Η οικογένειά του ζει στην Κάλυμνο μέχρι σήμερα, στην περιοχή Άγιος Μάμας και παίρνει τα πνευματικά δικαιώματα.

Η αυθεντική εκτέλεση:

 

Ο Ξυλούρης το είπε καταπληκτικά και άλλαξε τους μισούς στίχους του Γκινή..

enimerotiko