“Περπατούσαμε μέρα-νύχτα. Πολεμούσαμε με πέτρες”: Όταν ο Διονύσης Παπαγιαννόπουλος βρέθηκε στην πρώτη γραμμή το ’40

Σοκαριστικές οι μαρτυρίες που παρέθεσε κάποτε ο Διονύσης Παπαγιαννόπουλος στον Φρέντι Γερμανό, μιλώντας για τα ελληνο-αλβανικά σύνορα το 1940.

28η Οκτωβρίου: Όταν η Ελλάδα ξημέρωσε με πόλεμο…

«Η ιστορία της Αλβανίας, παιδιά, ήταν η εξής… Περπατούσαμε μέρα-νύχτα. Τη μέρα κρυφά, για να μη μας τα αεροπλάνα και τη νύχτα κανονικά πορείες…

Όποιος είχε κοντά του μουλάρι, ήταν ευτυχής. Τη νύχτα, έπιανες την ουρά από το μουλάρι και πήγαινες, ακόμη και να κοιμηθείς, μπορούσες έτσι, με κλειστά τα μάτια…

Στον πόλεμο νομίζεις ότι δεν ήσουν άλλος ποτέ.

Στον πόλεμο είναι φοβερές οι στιγμές», θα πει με λόγια τρεμάμενα ο Διονύσης Παπαγιαννόπουλος.

Η συγκίνησή του ήταν έκδηλη.

Ο Παπαγιαννόπουλος επιστρατεύτηκε το 1940 και πολέμησε στην πρώτη γραμμή…

«Δεν ξεχνιούνται όσα χρόνια και αν περάσουν.

Πώς να σβήσει από τη μνήμη μου η εξόρμηση στο ύψωμα του Αγ. Αθανασίου στη Χειμάρρα;

Ανεβήκαμε με χέρια και πόδια, πολεμώντας με πέτρες.

Είχα, θυμάμαι, πέντε φυσίγγια επί 20 ώρες. Εκεί που είχαμε σκαρφαλώσει, δεν μπορούσαν να μας φτάσουν τα μεταγωγικά.

Κι εμείς πολεμούσαμε με πέτρες».

Ο Διονύσης Παπαγιαννόπουλος βγήκε τελικά ζωντανός από την πρώτη γραμμή του μετώπου και μετά τη συνθηκολόγηση, επέστρεψε στην ιδιαίτερη πατρίδα του, το Διακοφτό.

Ο Διονύσης Παπαγιαννόπουλος και άλλοι ηθοποιοί στον πόλεμο

Ήταν κι άλλοι, όμως… Πέρα από τον έφεδρο υπολοχαγό, Διονύση Παπαγιαννόπουλο. Ποιοι;

Θα πρέπει να καταγραφεί ότι οι… αείμνηστοι ηθοποιοί ς), Κώστας Χατζηχρήστος, Μάνος Κατράκης, Ντίνος Ηλιόπουλος (ασυρματιστής στο πυροβολικό), Παντελής Ζερβός (λοχίας στην πρώτη γραμμή), Νίκος Σταυρίδης (τραυματιοφορέας), και Μίμης Φωτόπουλος πολέμησαν κι αυτοί στο έπος του ’40.

Οι πεσόντες ηθοποιοί

Οι Δήμος Αυγείας και Πάνος Παπακυριακόπουλος, ήταν οι μεγάλες απώλειες των ηθοποιών στον πόλεμο.

Σύμφωνα με αφιέρωμα, που είχε κάνει η iefimerida, ο πρώτος στις 21-11-40, κολυμπώντας, μ’ ένα μαχαίρι στο στόμα, έκοψε τα καλώδια κι έσωσε μια σημαντική γέφυρα από την ανατίναξη κι έτσι μπήκε ο στρατός μας στην Κορυτσά.

Για την πράξη του αυτή παρασημοφορήθηκε.

Ξαναπήγε στο Μέτωπο, όπου σε μια άλλη μάχη τραυματίσθηκε στην κοιλιά και πέθανε από αιμορραγία.

Ο Πάνος Παπακυριακόπουλος ( Ντόλης το ψευδώνυμό του στο θέατρο του Λαού στο Μεταξουργείο, όπου έπαιζε) έπεσε πολεμώντας στον Αυλώνα στις 25-1-1941.

Ο Χρήστος Πύρπασος, (Πυρπασόπουλος), δημοσιογράφος, ηθοποιός και συγγραφέας, συγκλονισμένος αποτύπωσε τον πόνο των συναδέλφων του νεκρού Πάνου Ντόλη, στους παρακάτω στίχους: «…κι έπεσε για την πατρίδα / ο φτωχός ο θεατρίνος, / έξω από τον Αυλώνα,/ ο άξιος πολεμιστής. / Πέθανε ανδρικά στη μάχη / ωσάν Έλληνας εκείνος / του θεάτρου του πολέμου / που ήταν πρωταγωνιστής».

Ιστορίες από το Έπος

Ο Παπαγιαννόπουλος παρουσιάστηκε στο 6ο σύνταγμα στην Κόρινθο, φόρεσε το τιμημένο χακί και έφυγε για τα ελληνοαλβανικά σύνορα.

Στη Χειμάρρα παίρνει το βαθμό του λοχία.

Εκεί μαθαίνει για τον θάνατο του πατέρα του από εγκεφαλικό που τον ταλαιπωρούσε χρόνια. Η σκέψη του είναι στη μάνα του.

Ο ίδιος διηγείται:

«Ήθελα να τραυματιστώ κι εγώ, όπως τόσοι και τόσοι συμπολεμιστές μου για να καταλάβω τι θα πει πόλεμος. Μα οι Ιταλοί ήταν κακοί σκοπευτές.

Και μου στέρησαν αυτή τη χαρά, αν και βρεθήκαμε πολλές φορές σε απόσταση λίγων βημάτων. Μα και ΄γώ δεν θυμάμαι να σκότωσα ανθρώπους.

Πάνω από όλα, πολεμούσα για την Ελλάδα».

Ο Διονύσης Παπαγιαννόπουλος είχε εκτελέσει στο ακέραιο το καθήκον του προς την πατρίδα. Και ήταν περήφανος γι’ αυτό…

Μεγάλη Τρίτη του 1984, στις 13 Απριλίου, βρέθηκε νεκρός στο διαμέρισμά του, σε ένα δυάρι του δευτέρου ορόφου στην πολυκατοικία Σούτσου και Αλεξάνδρας. Έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 72 ετών…