«Ιησούς από τη Ναζαρέτ»: 10 ενφιαφέροντα πράγματα για την σειρά έπος και σπάνιες φωτογραφίες από τα γυρίσματα

Η τηλεοπτική σειρά Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ του Φράνκο Τζεφιρέλι παραμένει εδώ και δεκαετίες βαθιά συνυφασμένη με τη Μεγάλη Εβδομάδα στην Ελλάδα, όχι μόνο για την καλλιτεχνική της αρτιότητα, αλλά και για την αφοσίωση με την οποία προσεγγίζει τη ζωή του Χριστού.

Ένα έργο πίστης και κινηματογραφικής ακρίβειας

Η σειρά, συνολικής διάρκειας 371 λεπτών, παρουσιάζει με σεβασμό και ευλάβεια τη Γέννηση, τη Ζωή, τα Πάθη και την Ανάσταση του Ιησού Χριστού, βασιζόμενη στις διηγήσεις των Ευαγγελίων. Ο Φράνκο Τζεφιρέλι, με σκηνοθετική ακρίβεια και θρησκευτική διακριτικότητα, συζήτησε με ειδικούς θεολόγους πριν τα γυρίσματα, ώστε να αποφύγει οποιοδήποτε σημείο θα μπορούσε να θεωρηθεί προσβλητικό.

Το έργο προβλήθηκε για πρώτη φορά στις 27 Μαρτίου 1977 από το ιταλικό κανάλι RAI 1, και με προϋπολογισμό 180.000.000 δολάρια, αποτέλεσε για χρόνια την πιο ακριβή τηλεοπτική παραγωγή παγκοσμίως. Τα γυρίσματα πραγματοποιήθηκαν στην Τυνησία και το Μαρόκο, με αρκετές σκηνές να αναπαρίστανται στο νησί Djerba και την πόλη Μοναστήρι, γνωστή για την ελληνική της ονομασία.

Πίσω από την κάμερα: λεπτομέρειες που καθόρισαν την ερμηνεία

Ο Ρόμπερτ Πάουελ, ο οποίος υποδύθηκε τον Ιησού, επέλεξε αυστηρή δίαιτα 12 ημερών βασισμένη αποκλειστικά στο τυρί, ώστε να φαίνεται λιπόσαρκος και ταλαιπωρημένος, ιδιαίτερα στις σκηνές των βασανιστηρίων και της Σταύρωσης. Ο ίδιος δεν ανοιγόκλεισε τα μάτια του σε καμία σκηνή, καθώς ο σκηνοθέτης ήθελε το βλέμμα να μεταφέρει πνευματικότητα και εσωτερική δύναμη.

Το καθηλωτικό βλέμμα του ενέπνευσε και τη σύζυγο του Τζεφιρέλι, η οποία τον παρότρυνε να επιλέξει τον Πάουελ για τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Για να αναδειχθούν ακόμη περισσότερο τα γαλάζια του μάτια, ειδικοί make up artists επιμελούνταν την όψη του.

Παρά τις δηλώσεις του Πάουελ ότι δεν ήταν ιδιαίτερα θρήσκος, ο ίδιος αποκάλυψε ότι στην Επί του Όρους Ομιλία ένιωσε μια βαθιά, σχεδόν μεταφυσική εμπειρία, γεγονός που συγκίνησε ακόμη και το συνεργείο.

Η έμπνευση πίσω από το έργο και η διαχρονική του απήχηση

Πίσω από τη σύλληψη της ιδέας βρισκόταν ο Πάπας Παύλος ΣΤ’, ο οποίος οραματίστηκε ένα τηλεοπτικό έργο που θα μετέφερε τη ζωή του Ιησού στο ευρύ κοινό με τρόπο σεβαστικό και καλλιτεχνικά υποδειγματικό. Η υλοποίηση του οράματός του σφραγίστηκε από τη δημιουργική ιδιοφυΐα του Τζεφιρέλι, ο οποίος μέσα από τον φακό του κατόρθωσε να συνδυάσει τη θεολογική ακρίβεια με τον κινηματογραφικό ρεαλισμό. Από τα τέλη της δεκαετίας του ’70 μέχρι σήμερα, η σειρά παραμένει βαθιά χαραγμένη στη συλλογική μνήμη, επαναλαμβανόμενη κάθε Πάσχα, και συνεχίζει να συγκινεί και να εμπνέει ανεξαρτήτως εποχής ή ηλικίας.

Βγάζουν μάτι κι όμως δεν τα πήρε χαμπάρι κανείς: Τα 8 τεpάστια σκηνοθετικά λάθη στον Ιησού από τη Ναζαρέτ

Το εμβληματικό έργο Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ του Φράνκο Τζεφιρέλι επιστρέφει για ακόμη μία χρονιά στη μικρή οθόνη την περίοδο του Πάσχα, προκαλώντας πάντα δέος για την καλλιτεχνική του αρτιότητα αλλά και ενδιαφέρον για μικρές λεπτομέρειες που —παρά την αυστηρή παραγωγή— δεν πέρασαν απαρατήρητες.

Σκηνοθετική ακρίβεια με μερικά κινηματογραφικά ολισθήματα

Η σειρά, που έχει χαρακτηριστεί ως η καλύτερη θρησκευτική παραγωγή με θέμα τη ζωή του Χριστού, προβλήθηκε για πρώτη φορά στις ελληνικές αίθουσες το 1978 και έκτοτε έχει ταυτιστεί με την τηλεοπτική Μεγάλη Εβδομάδα, ενώ η προβολή της φέτος ξεκινά τη Μεγάλη Τρίτη (19/4) στις 21:00 από τον ΑΝΤ1. Παρότι η παραγωγή σεβάστηκε τα Ευαγγέλια και απέδωσε με συγκίνηση και ατμοσφαιρικότητα τη ζωή του Θεανθρώπου, με τον Ρόμπερτ Πάουελ στον ρόλο του Ιησού και την Ολίβια Χάσεϊ ως Παναγία, οι παρατηρητικοί θεατές έχουν εντοπίσει τουλάχιστον οκτώ ασυνέχειες. Ένα από τα πιο εμφανή λάθη αφορά τους Ρωμαίους στρατιώτες, οι οποίοι εμφανίζονται με γένια, ενώ ιστορικά ήταν καθαρά ξυρισμένοι. Επίσης, η σκηνή μετά τη βάπτιση δείχνει τον Ιησού με βρεγμένα ρούχα, που στην επόμενη λήψη είναι τελείως στεγνά.

Ασυνέχειες, ιστορικές ανακρίβειες και τεχνικά λάθη

Στη σκηνή της Μαρίας Μαγδαληνής, ένα παιδί πετάει πλαστικό μπαλόνι στη φωτιά, ένα αντικείμενο ανύπαρκτο εκείνη την εποχή. Σε άλλη σκηνή, η οικογένεια του Ιησού επισκέπτεται την Ιερουσαλήμ, περνώντας από τον τόπο της μελλοντικής Σταύρωσης, όπου τα σκηνικά και οι στρατιώτες παραμένουν αμετάβλητοι, μολονότι έχουν περάσει 30 χρόνια.

Επίσης, κατά τη Σταύρωση, παρατηρούμε πως το εξαγριωμένο πλήθος εκτελεί την ποινή, αντί για τους Ρωμαίους στρατιώτες, όπως ιστορικά συνέβαινε. Το σώμα του Ιησού φέρει πληγές στα πόδια από μαστίγιο, ενώ προηγουμένως τον είχαν χτυπήσει μόνο στην πλάτη και τους ώμους. Σε άλλη λήψη, τα τραύματα εμφανίζονται και εξαφανίζονται, και στην Αποκαθήλωση, ο Ιησούς κλείνει και ανοίγει το μάτι του, κάτι που δεν πέρασε απαρατήρητο.

Η πορεία της σειράς στις ελληνικές οθόνες

Το 1977, ο Φράνκο Τζεφιρέλι παρέδωσε στην ανθρωπότητα μία μεγαλειώδη παραγωγή, η οποία έφτασε στην Ελλάδα το 1978 και προβλήθηκε τηλεοπτικά από την ΕΡΤ τη δεκαετία του ’80. Τη δεκαετία του ’90, το Mega καθιέρωσε τη σειρά ως το πασχαλινό έθιμο της τηλεόρασης, μεταδίδοντάς τη σταθερά από Μεγάλη Δευτέρα έως Μεγάλο Σάββατο, κυρίως στις 21:00. Ο ANT1 πρόβαλε τη σειρά με τον εναλλακτικό τίτλο Ιησούς, ο Ναζωραίος, ενώ και το Star φιλοξένησε την παραγωγή τόσο σε prime time όσο και σε απογευματινές ζώνες. Από τις αρχές του 2000, η σειρά προβάλλεται σταθερά από τον ΑΝΤ1, παραμένοντας επίκαιρη και αγαπημένη από το κοινό, παρόλο που οι επαναλήψεις έχουν γίνει πια αναρίθμητες.