Αλλαγή ώρας: Πότε γυρνάμε τα ρολόγια στη χειμερινή ώρα & ο πραγματικός λoγoς που γυρίζουμε τους δείκτες του ρολογιού

Η αλλαγή ώρας, για τη χειμερινή περίοδο, θα πραγματοποιηθεί την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου και συγκεκριμένα στις 29 Οκτωβρίου 2023, στις 04:00 τα ξημερώματα, οπότε θα γυρίσουμε τους δείκτες των ρολογιών μία ώρα πίσω.

Η πρώτη ιστορική αναφορά στην αλλαγή ώρας έγινε από τον Βενιαμίν Φραγκλίνο, σε γαλλική εφημερίδα, το μακρινό 1784, όπου ο πρόεδρος των ΗΠΑ πρότεινε πως αν οι πολίτες άρχισαν να ξυπνάνε μία ώρα νωρίτερα, θα εξοικονομούνταν μεγάλα ποσά ενέργειας.

Την άποψη αυτή δε συμμερίστηκε σοβαρά κανείς για περισσότερα από 100 χρόνια, μέχρι το 1905, οπότε ο Γουίλιαμ Γουίλετ εγκαινίασε τον όρο «θερινή ώρα» (Daylight Saving Time), προτείνοντας οι άνθρωποι να ρυθμίζουν το ρολόι τους 20 λεπτά αργότερα από τον Απρίλιο έως τον Σεπτέμβριο κάθε χρονιάς, αν και δεν εισακούστηκε από τη Βρετανική κυβέρνηση.

Πότε εφαρμόστηκε η αλλαγή ώρας

Πρώτη φορά που οι δείκτες των ρολογιών πήγαν μία ώρα μπροστά ήταν κατά τη διάρκεια του Α Παγκοσμίου Πολέμου, όταν η Γερμανική κυβέρνηση υιοθέτησε το μέτρο πρώτη φορά, με σκοπό την εξοικονόμηση ενέργειας, εκμεταλλευόμενοι όσο το δυνατόν περισσότερο το φως του ήλιου. Πράγματι, το ανθρώπινο δυναμικό της χώρας απέδιδε περισσότερο, παράγοντας μεγαλύτερες ποσότητες πολεμικού εξοπλισμού.

Την πρακτική ακολούθησε και ο Ουίνστον Τσώρτσιλ, ο οποίος καθιέρωσε τη θερινή ώρα και στη Μεγάλη Βρετανία, στα πλαίσια του πολεμικού ανταγωνισμού, ενώ οι ΗΠΑ ακολούθησαν στην τήρηση του μέτρου κατά πόδας.

Ωστόσο, η Αμερική αποτίναξε γρήγορα το μέτρο, μετά από την κατακραυγή του κόσμου, καθώς μπορεί η θερινή ώρα να ήταν αποδοτική από άποψη βιομηχανικής παραγωγής, ήταν όμως εξαιρετικά ζημιογόνα για τους αγρότες.

Καθώς οι εργάτες γης χρειάζονται το φως του ήλιου από νωρίς το πρωί, το μέτρο έφερε το χάος στο πρόγραμμά τους, ενώ έσπρωχνε μία ώρα μπροστά τα διαστήματα ποτίσματος το καλοκαίρι, διακινδυνεύοντας τις σοδειές εξαιτίας της ζέστης, ενώ τα ζώα αποδιοργανώνονταν από την αλλαγή ώρας, με αποτέλεσμα να τρελαίνονται κατά διαστήματα.

Η επόμενη καθολική εφαρμογή του μέτρου έγινε πάλι υπό την πίεση του Β Παγκοσμίου Πολέμου, οπότε ο Φράνκλιν Ρούσβελτ καθιέρωσε για όλο τον χρόνο θερινή ώρα, ονομάζοντάς την «ώρα πολέμου», η οποία θεωρείτο πως έκανε τους στρατιώτες πιο αισιόδοξους και ενεργητικούς.

Το ίδιο έπραξαν και οι Βρετανοί, πριν επιστρέψουν ξανά στην χειμερινή ώρα ως «Peace Time» (ώρα ειρήνης), μετά τη λήξη του πολέμου.

Μεταπολεμικά, οι περισσότερες χώρες ενστερνίστηκαν τις προτάσεις του Γουίλιαμ Γουίλετ και στην Ελλάδα, η πρώτη δοκιμή εφαρμογής της θερινής ώρας έγινε το 1932, αλλά καθιερώθηκε θεσμικά το 1975.

Αφορμή της καθυστέρησης ήταν και πάλι τα προβλήματα που προκαλούσε η θερινή ώρα για τους αγρότες, αλλά ακόμα και αυτοί αναγκάστηκαν να συμβιβαστούν, διότι η Ευρώπη καθιέρωσε οριζόντια το μέτρο με απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου.

Οποιαδήποτε χώρα δεν τηρούσε την αλλαγή ώρας αντιμετώπιζε τεράστια προβλήματα συνεννόησης και συντονισμού με άλλα κράτη.