Ξυπνά ο… εφιάλτης του ’56: Δραματική προειδοποίηση Παπαζάχου για την Σαντορίνη: «Πρωτόγνωρο φαινόμενο, πιθανή η δόνηση πάνω από 6 Ρίχτερ»

Ο φόβος της σεισμικής διέγερσης έχει αναγκάσει πάνω από 6.000 ανθρώπους να εγκαταλείψουν τη Σαντορίνη τα τελευταία τρία 24ωρα, με το νησί να παρουσιάζει πλέον εικόνες πλήρους εγκατάλειψης.

Στο λιμάνι τα ξημερώματα της Τρίτης επικρατούσε το αδιαχώρητο, καθώς πολλές οικογένειες περίμεναν να επιβιβαστούν στο πλοίο για Πειραιά.

Μάλιστα, από νωρίς το πρωί, νέοι ισχυροί σεισμοί μεγέθους 4,8 και 4,7 Ρίχτερ σημειώθηκαν στην περιοχή ανοιχτά της Σαντορίνης. Ειδικότερα, ο σεισμός των 4,8 Ρίχτερ σημειώθηκε λίγο μετά τις 8 και είχε επίκεντρο 19 χλμ νοτιοδυτικά της Αμοργού και εστιακό βάθος 13,5 χλμ. Λίγη ώρα αργότερα στις 8:53 σημειώθηκε ακόμα μια δόνηση μεγέθους 4,7 Ρίχτερ.

Ακόμα μία δόνηση 4,6 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ σημειώθηκε στις 11:09, σε απόσταση 235 χλμ. νοτιοανατολικά της Αθήνας. Σύμφωνα με το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, το επίκεντρο της δόνησης εντοπίζεται στον θαλάσσιο χώρο 21 χλμ. νότια – νοτιοδυτικά της Αρκεσίνης Αμοργού, ενώ στις 11.03 υπήρξε ακόμα μία μεγέθους 4,4 Ρίχτερ.

Κατά τη διάρκεια της νύχτας σημειώθηκαν νέοι ισχυροί σεισμοί ανοιχτά της Σαντορίνης. Τουλάχιστον 4 σεισμοί, μετά τις 12 τα μεσάνυχτα ξεπέρασαν τα 4 Ρίχτερ με τον ισχυρότερο να φτάνει και πάλι τα 4,9 Ρίχτερ.

Οι σεισμοί σημειώθηκαν στον θαλάσσιο χώρο περίπου 20 χιλιόμετρα νότια-νοτιοδυτικά της Αμοργού, σύμφωνα με δεδομένα που έδωσε στη δημοσιότητα το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Εθνικού Αστεροσκοπείου της Αθήνας. Έκτοτε έχουν σημειωθεί απανωτοί σεισμοί, όλοι πάνω από 3 Ρίχτερ.

Σημειώνεται πως μέσα σε 3 ημέρες έχουν καταγραφεί περισσότερες από 550 δονήσεις στην ίδια περιοχή.

Παπαζάχος: Η ακολουθία καταδεικνύει τον ερχομό ισχυρότερης δόνησης

“Δύσκολη” χαρακτήρισε τη σεισμική ακολουθία που υπάρχει ανάμεσα σε Σαντορίνη και Αμοργό ο Κώστας Παπαζάχος, καθηγητής Γεωφυσικής.

Ο κ. Παπαζάχος αρχικά έκανε λόγο για “φαινόμενο πρωτόγνωρο για τα δεδομένα του ελληνικού χώρου, γιατί δεν έχουμε έναν κύριο σεισμό, έχουμε μια ακολουθία από πολλούς σεισμούς”, ενώ στη συνέχεια εξήγησε, απαντώντας σε ερωτήσεις των παρουσιαστών της εκπομπής, πως “έχει διάφορα ενεργά ρήγματα η περιοχή. Τις επόμενες ημέρες θα μπορούμε να έχουμε πιο ξεκάθαρο ποιο ρήγμα έχει ενεργοποιηθεί”.

Προσέθεσε ότι “υπάρχει μια πιθανότητα μέσα στην ακολουθία αυτή να γίνει κάποιος πιο ισχυρός σεισμός. Τα ρήγματα της περιοχής φιλοξενούν σεισμούς της τάξης των 6 Ρίχτερ ή και μεγαλύτερα. Μέχρι χθες δεν είχαμε σαφή εικόνα ποιο ρήγμα έχει ενεργοποιηθεί”.

“Θα διαρκέσει για πολλές εβδομάδες η ακολουθία αυτή. Θα έχουμε 2-3 δύσκολες εβδομάδες, σε δυσκολότερες περιπτώσεις θα πάμε και σε μεγαλύτερο διάστημα”, επεσήμανε ο κ. Παπαζάχος.

Σαντορίνη: O φονικός σεισμός 7,5 Ρίχτερ το 1956 με 53 νεκρούς και τσουνάμι – Ο μεγαλύτερος στην Ευρώπη τον 20ό αιώνα

Ο σεισμός των 7,5 Ρίχτερ που σημειώθηκε στις 9 Ιουλίου 1956 μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού παραμένει ένας από τους ισχυρότερους σεισμούς στην Ευρώπη κατά τον 20ό αιώνα. Με τραγικό απολογισμό 53 νεκρούς, εκατοντάδες τραυματίες και ένα καταστροφικό τσουνάμι, το γεγονός αυτό άφησε ανεξίτηλο το αποτύπωμά του στην ιστορία της Ελλάδας.

Η Σεισμική Δραστηριότητα και το Ιστορικό του Σεισμού

Ο σεισμός εκδηλώθηκε στις 5:11 τα ξημερώματα της 9ης Ιουλίου, με το επίκεντρό του να εντοπίζεται νότια της Αμοργού, στο Αιγαίο Πέλαγος.

Οι καταγραφές αναφέρουν ότι ήταν ο μεγαλύτερος σεισμός του 20ού αιώνα στην Ευρώπη, με ένταση που έφτασε τους 9 βαθμούς στην κλίμακα Μερκάλι. Δεκατρία λεπτά αργότερα, ακολούθησε ισχυρός μετασεισμός μεγέθους 6,9 Ρίχτερ, ο οποίος ολοκλήρωσε την καταστροφή.

Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι το σεισμικό ρήγμα στην περιοχή είναι ικανό να παράγει σεισμούς άνω των 6 Ρίχτερ, γεγονός που καθιστά την περιοχή ιδιαίτερα σεισμογενή. Ο καθηγητής σεισμολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Κώστας Παπαζάχος, ανέφερε χαρακτηριστικά: «Ο σεισμός της 9ης Ιουλίου 1956 (μέγεθος 7,5 Ρίχτερ) που έλαβε χώρα στο ρήγμα της θαλάσσιας λεκάνης της νότιας Αμοργού, ήταν ο μεγαλύτερος σεισμός του 20ού αιώνα σε ολόκληρη την Ευρώπη».

Οι Καταστροφές που Προκλήθηκαν

Οι συνέπειες του σεισμού υπήρξαν δραματικές. Η Σαντορίνη και η Αμοργός υπέστησαν εκτεταμένες καταστροφές, ενώ το τσουνάμι που ακολούθησε έφτασε σε ύψος τα 25 μέτρα στις ακτές της Αμοργού, τα 20 μέτρα στην Αστυπάλαια και τα 10 μέτρα στη Φολέγανδρο. Ο συνολικός απολογισμός των ζημιών περιλάμβανε 529 ολοσχερώς κατεστραμμένες κατοικίες, 1.482 σοβαρά πληγείσες και 1.750 που υπέστησαν ελαφρές ζημιές.

Ο Τύπος της εποχής παρομοίασε την ένταση του σεισμού με «την έκρηξη 10.000 ατομικών βομβών», υπογραμμίζοντας τη σφοδρότητα του φαινομένου. Στη Σαντορίνη, σημαντικές ζημιές καταγράφηκαν στους οικισμούς της καλδέρας (Οία, Φηρά, Ημεροβίγλι), ενώ σοβαρές βλάβες σημειώθηκαν και σε άλλα νησιά των Κυκλάδων, όπως η Ίος, η Πάρος, η Νάξος, καθώς και στα Δωδεκάνησα.

Οι Πολιτικές και Κοινωνικές Επιπτώσεις

Ο τότε πρωθυπουργός της Ελλάδας, Κωνσταντίνος Καραμανλής, κήρυξε τη Σαντορίνη σε κατάσταση «τοπικής συμφοράς μεγάλης εκτάσεως» και επισκέφθηκε την πληγείσα περιοχή στις 14 Ιουλίου 1956. Η διεθνής κοινότητα προσφέρθηκε να βοηθήσει, ωστόσο η Ελλάδα αρνήθηκε τη βοήθεια της Μεγάλης Βρετανίας, πιθανότατα λόγω της έντασης που επικρατούσε εκείνη την περίοδο με το Κυπριακό ζήτημα.

Μια από τις σημαντικότερες συνέπειες του σεισμού ήταν η μαζική εσωτερική μετανάστευση. Ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού της Σαντορίνης μετανάστευσε κυρίως στην Αθήνα, αναζητώντας ένα ασφαλέστερο περιβάλλον και καλύτερες συνθήκες διαβίωσης.

Η Σημερινή Σεισμική Ανησυχία

Το τελευταίο διάστημα, η περιοχή της Σαντορίνης και της Αμοργού καταγράφει έντονη σεισμική δραστηριότητα, γεγονός που έχει προκαλέσει ανησυχία στους κατοίκους και τις αρχές. Οι σεισμολόγοι παρακολουθούν στενά την εξέλιξη των φαινομένων, διατηρώντας υψηλό επίπεδο επαγρύπνησης. Οι αρχές έχουν ήδη λάβει προληπτικά μέτρα, με τη διακοπή λειτουργίας των σχολείων στη Σαντορίνη και την παρουσία ειδικών σωστικών δυνάμεων στο νησί.

Το ιστορικό του σεισμού του 1956 αποτελεί μια υπενθύμιση της ανάγκης για συνεχή παρακολούθηση και ετοιμότητα απέναντι στα φυσικά φαινόμενα που μπορεί να πλήξουν τη χώρα. Παράλληλα, αναδεικνύει τη σημασία της πολιτικής προστασίας και της επιστημονικής μελέτης των σεισμικών φαινομένων, ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι απώλειες σε ανθρώπινες ζωές και περιουσίες στο μέλλον.

Άνυδρος Αμοργού: Η αληθινή ιστορία της νησίδας στο σεισμικό επίκεντρο

Μια μικρή ακατοίκητη νησίδα των Κυκλάδων, η Άνυδρος ή Αμοργοπούλα, έχει έρθει στο προσκήνιο λόγω της πρόσφατης σεισμικής δραστηριότητας στην περιοχή. Παρά το γεγονός ότι παρέμενε άγνωστη στο ευρύ κοινό, η ιστορία και η φυσική της σημασία την καθιστούν αντικείμενο ιδιαίτερου ενδιαφέροντος.

Γεωγραφική Θέση και Ιδιοκτησιακό Καθεστώς

Η νησίδα έχει έκταση περίπου 1.130 στρέμματα και φτάνει σε ύψος τα 194 μέτρα. Στο βασιλικό διάταγμα του Όθωνα «Περί του σχηματισμού των Δήμων του Νομού των Κυκλάδων» του 1835, αναφέρεται ως «Αμοργίδα (Αμοργοπούλα)» και υπάγεται διοικητικά στην τοπική κοινότητα της Αρκεσίνης του Δήμου Αμοργού.

Η Άνυδρος βρίσκεται μεταξύ των νησιών Ίος, Σαντορίνη, Αμοργός και Ανάφη, σε απόσταση 10 ναυτικών μιλίων από την Αμοργό και 18 ναυτικών μιλίων από τη Σαντορίνη. Ως προς το ιδιοκτησιακό καθεστώς, από το 1860 ανήκει στην οικογένεια του επιχειρηματία Αντώνη Βέκρη.

Οικολογική και Επενδυτική Σημασία

Αντίθετα με τον Άνυδρο της Πάτμου, που αποτέλεσε τόπο διαμονής για δύο παιδιά τη δεκαετία του 1950, η Άνυδρος των Κυκλάδων προσελκύει κυρίως επενδυτικό και φυσιολατρικό ενδιαφέρον. Παρακολουθείται από το δίκτυο CORINE-Biotopes για τη βιοποικιλότητά της, καθώς φιλοξενεί σπάνια είδη όπως το «Ελίχρυσο το αμοργινό (Helichrysum amorginum)» και το γεράκι Μαυροπετρίτης.

Η νησίδα αποτέλεσε επίσης αντικείμενο μελέτης για ενδεχόμενη εγκατάσταση ανεμογεννητριών, καθώς οι άνεμοι στην περιοχή είναι ισχυροί και σταθεροί, γεγονός που την καθιστά υποψήφια για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Η Φημολογούμενη Πώληση

Το 2011, η Άνυδρος βρέθηκε εκ νέου στο προσκήνιο, καθώς κυκλοφόρησαν φήμες περί πώλησής της σε Τούρκους επιχειρηματίες. Ο Αντώνης Βεκρής, ιδιοκτήτης του νησιού, επιβεβαίωσε πως είχε δημοσιευθεί αγγελία για την πώλησή του από την οικογένειά του σε δύο εφημερίδες, ωστόσο, τόνισε πως δεν υπήρξε πρόταση ή εκδήλωση ενδιαφέροντος. Δήλωσε επίσης ξεκάθαρα: «όσα χρήματα και να έδιναν οι Τούρκοι επιχειρηματίες, δεν θα το πουλούσαμε», επισημαίνοντας πως αγοραστής θα μπορούσε να είναι μόνο Έλληνας επιχειρηματίας.

Το Άγνωστο Ναυάγιο του 1861

Η Άνυδρος έχει συνδεθεί και με ένα άγνωστο ναυάγιο, το οποίο κατέγραψε η εφημερίδα «Καλυμνιακά Χρονικά». Σύμφωνα με το δημοσίευμα, στις 22 Αυγούστου 1861, το εμπορικό πλοίο «Ουρανία» ξεκίνησε από την Τεργέστη με προορισμό την Κάλυμνο και τη Σύμη. Ωστόσο, μια σφοδρή τρικυμία το έριξε σε αχαρτογράφητο ύφαλο κοντά στην Άνυδρο, με αποτέλεσμα να βυθιστεί.

Ο πλοίαρχος χάθηκε, ενώ το πλήρωμα που επέζησε οδηγήθηκε στον ανακριτή του «Προξενικού Πράκτορα της Υψηλής Πύλης» στη Σαντορίνη. Σύμφωνα με τις αναφορές, οι ναυαγοί παρέμειναν τρεις ημέρες στη νησίδα, επιβιώνοντας καταναλώνοντας χοχλιούς και άγρια χόρτα. Στις 25 Αυγούστου, διασώθηκαν από πλοιάριο προερχόμενο από την Αμοργό. Η υπόθεση καταγράφηκε σε επίσημη έκθεση, την οποία υπέγραψαν όσοι από το πλήρωμα γνώριζαν γραφή.

Η ιστορία της Ανύδρου παραμένει άγνωστη σε πολλούς, όμως η σημασία της τόσο σε γεωγραφικό όσο και σε ιστορικό επίπεδο αναδεικνύει την αξία της ως ένα ξεχωριστό τμήμα του Αιγαίου.